Predrag Preža Milinković (1933–1998) bio je glumac čije ime možda nije široko poznato, ali njegovo lice svakako jeste. Njegova pojava je ostala upamćena u brojnim jugoslovenskim filmovima i serijama, gde je obeležio epizodne uloge koje su bile ključne za atmosferu i autentičnost mnogih dela. Iako je imao govornu manu, to ga nije sprečilo da postane jedan od najomiljenijih glumaca u jugoslovenskoj kinematografiji.
Put do glume
Iako nikada nije studirao glumu, Preža je imao neobičan put u svet filma. Bio je apsolvent na Filozofskom fakultetu, ali njegova ljubav prema filmu bila je jača od akademskih ambicija. Filmofil po prirodi, brzo se uklopio u filmski svet i ostvario karijeru u kojoj je igrao raznovrsne likove. Njegovo obrazovanje bilo je široko – govorio je četiri strana jezika, što mu je omogućilo lakše snalaženje u različitim ulogama i kontekstima.
Karijera i posebnost likova
Prežina karijera bila je specifična i u tom kontekstu se izdvaja od mnogih drugih. Iako nije imao glavne uloge, njegova doprinos jugoslovenskom filmu je nezamenjiv. Njegove epizodne uloge bile su toliko upečatljive da su u mnogim slučajevima nadmašivale glavne junake. Igrao je različite likove, od batlera i obućara, do mesara, poslastičara i psihologa. Iako su mu uloge bile sporedne, one su bile nezaboravne i često su davale poseban šarm filmovima i serijama.
Preža je bio priznat epizodista, smatrajući da je za njega najbolje da igra uloge koje mu se ponude, umesto da se bavi izborom uloga. Smatrao je da je bitno igrati sve što se nudi, jer to omogućava autentičnost i prirodnost u glumi. Zanimljivo je da je ovaj pristup glumi učinio njegovu karijeru izuzetno značajnom, iako nije bio glavni glumac u većini filmova.
Nadimci i druge strasti
Poznati su i neki od Prežinih nadimaka. Zbog fizičke sličnosti sa batlerom Dezmondom iz popularnog krimi stripa Rip Kirbi, mnogi su ga zvali „Dezmond“. Takođe, bio je poznat kao „El Kabalero“, zbog svoje strastvene ljubavi prema flamenku i profesionalnog igranja tog plesa. Preža je u tom periodu bio i svetski putnik, a njegova veza sa flamenco plesom bila je očigledna i u njegovoj glumi, gde su se mogli uočiti naglašeni pokreti ruku ili način na koji je igrao određene scene, poput onih u kojima je pripaljivao cigaretu ili trčao u akciji.
Domaća i strana scena
Iako je u domaćim filmovima često tumačio sporedne likove, u dva strana filma Preža je igrao glavne uloge, i to u krimi filmovima. U jednom od tih filmova, bio je glavni gangster, što je bila neobična uloga u njegovoj karijeri, koja je uglavnom bila rezervisana za manje uloge u domaćim produkcijama. Ova iskustva na stranoj sceni pokazala su njegovu sposobnost da se adaptira na različite vrste uloga i radnih okruženja.
Lični život i nasleđe
Prežina karijera nije se završila samo na filmu. Godinu dana pre smrti, objavio je knjigu pod nazivom „Susreti“, u kojoj je opisao svoja iskustva sa ljudima koje je upoznao na svom putovanju kroz filmsku industriju. Tu je pisao o neobičnim susretima, kao što je pijenje sa Robertom De Nirom u Rusiji, ili zbunjujućem iskustvu sa Mikelanđelom Antonionijem, proslavljenim rediteljem.
Iako je imao mnoge kontakte i veliki uticaj na filmsku industriju, Preža je preminuo 1998. godine u 64. godini, ostavivši iza sebe bogat filmski opus. Nažalost, u trenutku smrti, bio je siromašan i bez novca, što pokazuje kontrast između njegovog profesionalnog uspeha i ličnih okolnosti.
Zaključak
Predrag Preža Milinković je ostavio neizbrisiv trag u jugoslovenskoj i srpskoj kinematografiji, kao jedan od najpoznatijih filmskih epizodista. Iako je tumačio sporedne likove, njegova harizma, talent i prirodna glumačka sposobnost učinili su ga nezaboravnim. Njegovo nasleđe ostaje i dalje živahno u sećanju filmofilima, a njegovi likovi se i danas pamte kao ključni elementi mnogih kultnih filmova i serija.
