Olga Ilić je bila jedna od najvećih glumica i prva pozorišna rediteljka sa naših prostora. Bila je žena koja je ostavila dubok trag u istoriji, ali patrijarhalna istorija je učinila sve da njen doprinos bude zaboravljen.
Olga Ilić bila je talentirana, kontraverzna i buntovna osoba koja je vodila dinamičan i intenzivan život, kako u privatnoj tako iu poslovnoj sferi, a u mnogim je aspektima bila pionir u Srbiji, navodi Zadovoljna.
Olga je bila jedna od retkih glumica 20. stoljeća s izuzetno širokim glumačkim talentom i rasponom, što je demonstrirala već od svojih najstarijih dana igrajući tragične junakinje kao što su Dezdemona, Julija, Ofelija i mnoge druge. Osim glume, posedovala je i izvanredne pevačke veštine, postavši zvezda revijalno-muzičkih programa u beogradskim Bulevarskim pozorištima. Njezina popularnost bila je toliko velika da su pozorišta prilagođavala svoj repertoare svojim željama i preferencijama.
Do svoje sedam godina, provela je vrijeme u samostanu.Olga Ilić rođena je 15. veljače 1880. godine u Solunu, kao vanbračno dijete Francuza Gastona Santa i majke Marije Gašparović. Prvih sedam godina svog života provela je u francuskom samostanu, a nakon smrti oca, preselila se sa majkom u Niš, gde je dve godine pohađala gimnaziju. Njena majka je tada započela rad kao konobarica u hotelu “Evropa”, što je postalo početak Olginog puta ka glumačkoj karijeri.
Karijera Olge Ilić.Olga je imala izuzetno raznovrsnu karijeru, obavljajući uloge glumice, režiserke, upravnice pozorišta, pevačice i spisateljice. Njezin istrajan i neumoljiv karakter, zajedno s jedinstvenim talentom, omogućili su joj da tijekom 20. stoljeća stvara put koji je malo kojoj ženi bio dostupan. Suočavala se bez straha sa najistaknutijim ličnostima tog vremena, uključujući upravnika pozorišta Branislava Nušića, pa čak i sa vlastima tokom Drugog balkanskog rata. I pored posljedica kao što su otkazi i zatvor, Olga je iz svake situacije izlazila jača i samouvjerenija.
U pozorištu je srela Kostu Ilića, koji će postati njena buduća supruga.Njena karijera počinje na dramatičan način, kada je uloga mlade slikarke Stefane u predstavi Trnje i Lovorike odigrana sa samo 14 godina u hotelu „Evropa“. Godinu dana kasnije, dolazak poznatog glumca Ljube Stanojevića donosi joj prvu značajnu ulogu – Dezdemonu u Otelu.
Ipak, njen avanturistički duh i nemirna priroda nisu joj dopuštali da se dugo zadrži na jednom mjestu. Nakon kratkog iskustva u cirkusu „Fiori“, pridružila se lutkarskom pozorištu „Pikolo teatar“, gdje upoznaje Kostu Ilića, koji postaje njen budući muž. Sa njim je provela dvije godine kao članica pozorišta i putujućih trupa u Šapcu i Varaždinu, a od 1898. godine započinje rad u Narodnom pozorištu u Beogradu.
Olga je briljirala na sceni Narodnog pozorišta, svaka njena uloga postajala je sve zahtjevnija i zapaženija, od Ofelije u Hamletu do Esmeralde u Zvonaru Bogorodičine crkve, što ju je učinilo omiljenom među beogradskom publikom. Ipak, zbog niza skandala i sukoba s koleginicama, nije uspjela osigurati stalni angažman u pozorištu, što je dovelo do njezine odlaska 1900. godine. Ovaj događaj bio je praćen različitim pričama; prema jednoj verziji, razlog njenog otpuštanja bila je svađa sa strogim upravnikom Branislavom Nušićem, koji joj nije osigurao bogatu kosti za glavnu ulogu u indijskoj predstavi Šakuntala. Sukob je dodatno podgrejala Olgina obnažena fotografija iz prestižne fotografske radnje.
Drugi izvor ističe da je ta fotografija, na kojoj je glumica potpuno naga, nastala iz čistog inata prema Zorki Todosić, glavnoj glumici Narodnog pozorišta, kojoj je dvadesetogodišnja Olga željela poručiti da je zamjenjiva i stara.Bez obzira na sve, Olga je bila prva Srpkinja koja se pojavila gola na filmu. Na svoju vlastitu inicijativu, posjetila je fotografski atelje Milana Jovanovića i zahtijevala da je fotografišu naga.
Tijekom 11 godina Olga je promijenila više od 10 pozorišta u kojima je nastupala. Iako je imala nemiran duh i bila umorna od života na marginama, odlučila je da se smesti u Nišu, gde je donela značajnu promenu na glumačkoj sceni. Prije nje, samo je francuska glumica Sara Bernar ostvarila sličan podvig, igrajući na maestralan način najizazovniju mušku ulogu ikada napisanu – Šekspirovog Hamleta. Prema dostupnim zapisima, Olga je ovu ulogu pokazala vrlo inteligentno i sa dubokom psihološkom analizom. Optužena je za veleizdaju i zatvorena.
Još jedan izuzetno dramatičan trenutak u Olginom životu bio je njezin period zarobljeništva, koji je trajao tri mjeseca u tamnici. Tijekom Drugog balkanskog rata, bugarske vlasti su internirale Olgu, a zatim su se angažovale za organiziranje priredaba u korist srpske sirotinje. O tome je ona napisala u svojoj autobiografiji:
„Više nije bilo pozorišta, aplauza ni cveća. Zastor je trajno pao, skrivajući scenu u Skoplju. Moji prijatelji su prelazili snježne prostore Albanije ili umirali iza bodljikavih žica u udaljenim logorima. Pesma, druženja i strast, sve što je do tada činilo moj život, nestalo je, dok su na ulicama vladali krvavi užas rata, koji je moju dušu, naviknutu na iluzije, vodio do očajanja.
Bugarske vlasti su me iz Skoplja odvele u Leskovac, zatim u Niš i Knjaževac… Svake nedelje sam pevala u crkvi, svesna da su moja izvođenja pod okupacijom izazivala divljenje i odobravanje naših sugrađana, jer su im pružala vjeru i nadu u oslobođenje…“.Nakon oslobođenja, srpske su vlasti smatrale da su Olgina nastupanja zapravo služenje okupatoru. Uhapšena je i optužena za izdavanje. Ipak, uz podršku bivšeg muža i prijatelja, uspjelo se osloboditi zatvora i ponovo se vratiti na pozornicu koja simbolizira život.
Vraća se u Skoplju, gdje je 1913. godine postavljena od strane Branislava Nušića, a gdje je odigrala svoju posljednju ulogu u predstavi Koštana. Scena je napustila 1934. godine. Snimila je više od 25 ploča.Pored svoje karijere u glumi, Olga Ilić je snimila više od dvadeset pet ploča i postala poznata i omiljena pevačica sevdalinki. Tijekom svog života u Beogradu, posebno u Skadarliji, često je pokazivala svoj raskošni pevački talenat, gdje je i stanovala u to vrijeme.
Zbog njenog fizičkog izgleda, često su je zvali Skadarlijskim bludnikom.Kaotičan ljubavni život.Ljubavni život Olge Ilić bio je ispunjen usponima i padovima. Nakon što se udala za Kostu Ilića, preuzela je njegovo prezime i postala poznata kao Ilićka. Ona ističe da je Kosta, unatoč svom izvanrednom glumačkom talentu, bio „tiranin koji joj je oduzeo oko njene lutke“. Njihova ljubavna priča bila je vrlo složena i teška, obilježena mržnjom i neslaganjem, ali su imale jednu ključnu zajedničku osobinu – ljubav prema avanturama.
Ovaj par je bio vođen nemirnim duhom i boemskim žarom, što je održavalo njihovu strast tijekom života na ivici. Ipak, prema Olginim riječima, već tijekom njezina boravka u zatvoru, njihova je veza bila okončana. Tek nakon Kostine smrti 1923. godine, Olga se ponovo udala za glumca i redatelja Petra Hristilića, s kojim je narednih sedam godina putovala i nastupala širom Srbije.
Preminula je u domu za starije osobe – sama i bez novca.Olga Ilić umrla je u staračkom domu u Beogradu, osiromašena i s malo ljudi oko sebe koji je nisu zaboravili. Ipak, u čast ove velike umetnice, jedna ulica u Nišu, koja se nalazi u opštini Pantelej, nosi ime Olge Ilić.
